Kunstwerk Rasberg

Kunstwerk rotonde Rasberg

Bij de reconstructie van de Rijksweg te Berg en Terblijt heeft de Provincie Limburg,  als eigenaar van de weg, nabij Groenrijk en Camping Oriëntal een rotonde bedacht.
Een mooie oplossing voor de doorstroming van het verkeer. De gemeente Valkenburg aan de Geul  heeft vervolgens een oproep gedaan aan hun inwoners met de vraag om ideeën voor een kunstwerk op deze rotonde in te dienen.

Diverse ideeën zijn ingediend.
Deze ideeën werden voorgelegd aan de Kunst en Cultuurraad. Gezamenlijk met de gemeente werd er voor het ingediende idee van het kernoverleg Berg en Terblijt besloten.

Het idee  van het kernoverleg is een cultuurhistorische herinnering aan de oude kernen van Berg, Vilt, Geulhem en Terblijt. Het kunstwerk is opgebouwd uit vier ringen van cortenstaal met daarop een viertal platen waarop de vier cultuurhischorische kenmerken van de kernen worden uitgebeeld.

 

Video: Ben Stoffels (c) 2014

 

Oude gemeente Berg en Terblijt

Het oude Berg en Terblijt bestond in het verleden uit 4 kernen, te weten Berg, Vilt, Geulhem en Terblijt.
Geulhem was een kern met heel veel toerisme.
In Berg, Terblijt en Vilt was vooral het boerenbedrijf een bron van inkomen.
Daarnaast is ook zowel in Berg als Vilt de kiezelwinning een bron van inkomen geweest evenals de mergelwinning.
Na de herindeling in 1982 is Berg en Terblijt opgegaan in de gemeente Valkenburg aan de Geul.
Vandaag de dag is het een forensendorp van de omliggende steden Maastricht, Heerlen, Aken en Luik.

Kern Berg

 

Kiezelkoel Berg en Terblijt

De eerste grindwinning was de kiezelkoel in Berg in het huidige Limburger bos. Vanaf de Brakkeberg is nog steeds een kiezelbaan zichtbaar waar onder andere de kantonnier van Valkenburg-Houthem kiezel haalde met kar en paard om de holle wegen bij te werken.
De kiezel, in de volksmond “stol” genoemd, die er gewonnen werd was voor vele doeleinden te gebruiken.

 roetsbaan       

Op de bovenste foto is rechts beneden nog de kiezelbaan te zien.   De onderste foto geeft de huidige situatie weer.

Kern Vilt

 

Zuivelfabriek Sint Rochus

De zuivelfabriek Sint Rochus was een stoomzuivelfabriek. Daarna heeft deze nog gediend als conservenfabriek, lompenfabriek en er is zelfs nog een kuiperij geweest aan de kant van de Leijstenstraat. Als laatste was er een autobedrijf gevestigd, te weten Garage Sebregts.

 

Stoomzuivelfabriek Vilt

Oude afbeelding van de stoomzuivelfabriek te Vilt

 

Nota zuivelfabriek

Nog 2 bewaarde nota’s uit 1927 en 1928

Kern Geulhem

Grotwoningen Geulhem

De grotwoningen deden in vroeger tijden (rond 1795 zware woningnood), dienst als woning voor de armen. Tevens waren deze mensen verbonden met het vak van blokbreker.
In Limburg staan nog vele huizen opgetrokken uit mergel (kalkzandsteen) die door de blokbreker werd gewonnen.
In 1912 verliet Johannes Tonnen als laatste bewoner de grotwoning in Geulhem. Zijn beroep was blokbreker en klompenmaker.

 

Johannes Tonnen

Foto met Johannes Tonnen rustend tegen de voorgevel van zijn woning

Kern Terblijt

Heerlijkheid Terblijt

Terblijt, de naam komt vermoedelijk voort uit de naam “waterloop” . De betekenis kan worden verklaard met de naam blijt, blyt en bliet dit is waterloop welke betekenis in Belgisch-Limburg enkele malen voor komt.
Een bijzonderheid van de Heren van Terblijt is dat ze zich een muntrecht hadden toegeëigend.
In 1566 gaven ze muntmeester Matthijsen Frederixs van Bilzen, burger van Maastricht, opdracht zilveren munten binnen de Heerlijkheid Terblijt te munten, te gebruiken en te exerceren (in omloop te brengen).
Er is nog één munt van Terblijt bewaard gebleven en deze is te bezichtigen in de Rijksmunt te Amsterdam.

 

Muntstraat Terblijt

Muntweg in Terblijt vernoemd naar de vroegere muntslagerij.

Informatiebord

 

Wapen oude gemeente Berg en Terblijt

 

Het wapen van Berg en Terblijt werd 15 september 1819 goedgekeurd.
Het wapen is afgeleid van dat van het kapittel van Sint Servaas in Maastricht waar Berg ooit onder viel. Het toont een dubbele adelaar met op de borst een hartschild van zilver beladen met een sleutel van sabel.

Hèt bewonersnetwerk voor Berg en Terblijt